Zebe Zebe
264
BLOG

Polityk Pogranicza - Nowy ład

Zebe Zebe Historia Obserwuj temat Obserwuj notkę 1

Polska dyplomacja nie próżnowała. W dużej mierze dzięki talentowi oraz dobrej znajomości z politykami francuskimi Korfantego, udało się ich przekonać do tego, by po stronie polskiej pozostała większa część uprzemysłowionego Górnego Śląska. Takie rozwiązanie zwiększałoby bezpieczeństwo Polski, ale także i Francji. Tak też się stało decyzją Ligi Narodów z dn. 12 października 1921 roku. Rada Ambasadorów zaakceptowała tę   decyzję   osiem dni później.

Z obszaru plebiscytowego o powierzchni 11008 km kw.  zamieszkałego przez 2 112 700 mieszkańców. Polska otrzymała  3214 km kw. (29 %) z ludnością  996 tys. (46 %), w tym ok. 250 tys. Niemców, w zdecydowanej większości Ślązaków  o nastawieniu proniemieckim. Po stronie niemieckiej pozostało ok.  530 tys. Ślązaków o nastawieniu propolskim. Tak więc pod względem ludnościowym sukces nie był pełen.

16 maja 1922 roku Korfanty   z mównicy sejmowej mówił: „Ten Śląsk przychodzi do Polski rzeczywiście jak dziecko do matki gorąco ukochanej pragnąc połączenia z tą matką –Ojczyzną na wieki.  A ja wyrażam nadzieję, że Polska jak prawdziwa matka przygarnie tych najmłodszych swoich obywateli do piersi, że zapanuje pomiędzy Śląskiem, a Polską jedność, że nie będzie dysonansów, nie będzie różnic dzielnicowych, że ten Śląsk stanie się składową częścią Polski, że będzie prawdziwym dzieckiem matki-Ojczyzny”.

Zjednoczenie wschodniej części Górnego Śląska z Rzeczpospolitą w czerwcu 1922 roku otwierało nowy etap w życiu Korfantego. Na terenie województwa śląskiego był niekwestionowanym przywódcą polskich ugrupowań centrowo-prawicowych, ale musiał liczyć się — po rozpadnięciu się ogólnonarodowego frontu polskiego z okresu przedplebiscytowego   z opozycją ugrupowań lewicowych. Funkcja wojewody śląskiego go, mierzył znacznie wyżej, czego dowiodły wydarzenia z połowy lipca 1922 roku.  W  trudnej sytuacji gospodarczej kraju towarzyszyły przesilenia rządowe. W czerwcu 1922 roku, po trzech miesiącach funkcjonowania, upadł rząd Antoniego Ponikowskiego. Stronnictwa prawicowe wysunęły wówczas kandydaturę Korfantego do funkcji premiera, co wywołało zdecydowany sprzeciw ugrupowań lewicowych. Naczelnik państwa, Józef Piłsudski, powierzył misję utworzenia rządu Arturowi Śliwińskiemu, ale prawica nie zamierzała ustępować.

W dniu 14 lipca 1922 roku Komisja Główna Sejmu wyłoniła kandydata na premiera w osobie Korfantego. Przedłożył on Piłsudskiemu proponowany skład gabinetu, jednak ten odmówił mu swego poparcia. Ponieważ sposób wysunięcia kandydatury Korfantego  był zgodny z praktyką polskiego parlamentaryzmu, przeto musiało dojść do starcia między Sejmem a Piłsudskim, który jawnie  zlekceważył wolę większości posłów.

Dziś po latach, znając stosunek  Marszałka Piłsudskiego, wojewody Grażyńskiego i gabinetu Sławoj-Składkowskiego  do Korfantego, znamy jego „cierniową” biografię. Z drugiej strony znamy bolesne problemy stosunku części  Górnoślązaków do państwa polskiego, które walczyło o granice i przetrwanie na wszystkich możliwych frontach i które nie mogło spełnić plebiscytowych obietnic  przy swoim skromnym potencjale gospodarczym i swoich międzynarodowych ograniczeniach.

Z inspiracji klubów poselskich, popierających Korfantego, na forum Sejmu postawiono wniosek o wyrażenie votum nieufności Naczelnikowi Państwa. Sprawa kandydatury Korfantego roznamiętniła parlament Rzeczypospolitej, spory polityczne zrodzone na tym tle przeniosły się na ulice. Szerokie kręgi społeczeństwa demonstrowały swą niechęć wobec Korfantego, w którym widziano reprezentanta wstecznych sił społecznych, zmierzających do ograniczenia wolności, demokracji, przerzucenia kosztów coraz mocniej ciążącej na życiu gospodarczym inflacji na barki szerokich mas ludowych.

Nacisk tych nastrojów społecznych zadecydował też o losach wniosku w sprawie votum nieufności dla Piłsudskiego. Część posłów odmówiła swego poparcia Korfantemu, w efekcie Piłsudski pozostał jako Naczelnik Państwa, a Korfantemu siłą rzeczy nie dane było stworzyć nowego rządu.  Rozpoczął się kolejny etap walki w życiu Korfantego.

24 września 1922 roku odbyły się pierwsze wybory do Sejmu Śląskiego. Korfanty politycznie związany wówczas z Chrześcijańskim Zjednoczeniem Ludowym stanął na czele Bloku Narodowego, obejmującego ugrupowania prawicowe.  Fragment odezwy programowej :  „Rodacy! Kto na listę Bloku Narodowego głosuje, niech wie, że głosuje za zwycięstwem tych wypróbowanych sztandarów narodowych, które od czasu pierwszych wyborów polskich na Śląsku w 1903 roku wyprowadziły lud śląski z niewoli pruskiej do wolnej i niepodległej Polski. Jak przed dwudziesty laty tak i dziś pierwszym wodzem naszym jest Korfanty, a w szeregach naszych odnajdują się ci wszyscy, co razem z nim poprzez prześladowania pruskie, plebiscyt i powstania szli, wierni zawsze hasłom narodowym".

Blok Narodowy zyskał najwięcej, bo 18 mandatów. Wśród posłów do Sejmu Śląskiego znalazł się  Wojciech Korfanty, a pierwszym wojewodą śląskim został Konstanty Wolny – towarzysz walki Korfantego.  Nadal jednak koncentrował on swoją uwagę na Warszawie. W wyborach do Sejmu RP, przeprowadzonych 5 listopada 1922 roku, Korfanty uzyskał mandat poselski. Reprezentował Chrześcijańską Demokrację, odgrywając w tym ugrupowaniu przywódczą rolę.

28 maja 1923 roku  stanowisko premiera objął  Wincenty Witos. Po rekonstrukcji jego gabinetu,  z dniem 27 października 1923 roku funkcję wicepremiera objął Wojciech Korfanty. Rząd ten jednak  upadł  już w połowie grudnia  1923 roku i tym samym zakończyła się kariera Korfantego jako wicepremiera.

Korfanty mógł niewątpliwie oddawać znaczne usługi rządowi Witosa z racji znajomości stosunków górnośląskich i różnorakich powiązań ze sferami  gospodarczymi. Z drugiej strony sferom tym zależało na współpracy z Korfantym, bowiem korzystając ze swych koneksji    z przedstawicielami administracji państwowej i  fiskalnej mógł  skutecznie oddziaływać na politykę gospodarczą, wymiar podatków w odniesieniu do wielkich przedsiębiorstw przemysłowych. 

Poprzednie części:

http://andromeda.salon24.pl/617489,polityk-pogranicza

http://andromeda.salon24.pl/617813,polityk-pogranicza-kreta-droga-na-slask

http://andromeda.salon24.pl/617926,polityk-pogranicza-ku-referendum

http://andromeda.salon24.pl/618197,polityk-pogranicza-w-strone-polski

C.D.N.

Zebe
O mnie Zebe

Large Visitor Globe

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura