znalezione w sieci;
Dzięki terminalowi LNG w Kłajpedzie, który będzie gotowy do pracy 27 października, Litwa nie będzie już dłużej zależna od dostawgazu od rosyjskiego Gazpromu - powiedziała prezydent Litwy Dalia Grybauskaite w wywiadzie dla Reutera, opublikowanym we wtorek.
Otwarcie terminalu "da nam możliwość skutecznego działania i swobodę w podejmowaniu decyzji. Nikt nie będzie mógł nas szantażować czy zmuszać nas do płacenia politycznej ceny (za gaz)" - powiedziała Grybauskaite. Jak dodała, jest to "najlepszy rezultat" osiągnięty dzięki terminalowi.
"Nie będziemy zależni od dostawGazpromu. W razie zakłóceń w dostawach nasz terminal może zostać wykorzystany i zrealizować około 90 procent dostaw, których potrzebują trzy państwa bałtyckie" - podkreśliła litewska prezydent.
Litwa zużywa 3 mld m sześc. gazu rocznie, dotąd w całości kupowanego od Gazpromu, a przesyłanego przez Białoruś. Terminal w Kłajpedzie będzie miał przepustowość 4 mld m sześc. gazu rocznie. Zapotrzebowanie trzech republik bałtyckich wynosi łącznie około 5 mld sześc. (Estonia potrzebuje 700 mln m sześc., a Łotwa 1,7 mld m sześc. gazu rocznie). Litwa, by przesyłać dostawy do krajów sąsiedzkich, powinna zmodernizować rurociągi na Łotwę, co ma nastąpić do końca 2015 roku.
Grybauskaite wyraziła oczekiwanie, że w następstwie kryzysu ukraińskiego Unia Europejska podejmie kroki, by zmniejszyć swoją zależność energetyczną od Rosji. "Zależność od takiego nieprzewidywalnego i nierzetelnego partnera oznacza, że Europa zbyt wiele ryzykuje, zbyt wiele płaci i z tego powodu nie jest wystarczająco konkurencyjna" - oceniła litewska prezydent.
Jak podkreśliła, jej kraj "znalazł rozwiązanie" i w ciągu 3,5 roku zbudował terminal, który pozwala mu być "całkowicie niezależnym od Gazpromu".
Kontrakt Litwy z rosyjskim dostawcą gazu wygasa w 2015 roku. "Zawrzemy z Gazpromem porozumienie tylko wtedy, jeśli zmienią formułę ceny, jeśli będzie to cena spotowa, i jeśli będą traktowali wszystkich równo na rynku gazowym" - powiedziała Grybauskaite w wywiadzie.
Jak dodała, nie obawia się o bezpieczeństwo terminalu. "Nasze służby trenują z siłami Norwegii i NATO. Traktujemy to poważnie i będziemy przygotowani" - zaznaczyła.
Pływający terminal LNG w kłajpedzkim porcie to w rzeczywistości specjalny statek z instalacjami do magazynowania, przeładunku i regazyfikacjigazu skroplonego. Został zbudowany w Korei Południowej. W sierpniu br. litewska państwowaspółkaLitGas podpisała z norweskim Statoilem kontrakt na dostawy gazu skroplonego (LNG) do niego. Umowa opiewa na dostawę 540 mln m sześc. gazu rocznie. Reuters zaznacza, że jest to początkowa skala dostaw planowanych przez Wilno.
Jak wyjaśniła Grybauskaite, w przypadku, gdyby Gazprom odciął dostawy surowca z Rosji, Litwa będzie mogła kupić więcej gazu skroplonego na rynku spotowym. W podziemnych zbiornikach gazu ma też zapasy surowca na mniej więcej miesiąc. "Tak więc, nie martwimy się dłużej o spadek rosyjskich dostaw. Nie obawiam się o dostawy gazu na nadchodzącą zimę, przynajmniej dla Litwy" - podkreśliła prezydent.
Na mocy kontraktu z Norwegami, pierwszy transport skroplonego gazu powinien wpłynąć do Kłajpedy w końcu grudnia 2014 r.; od 1 stycznia 2015 r. terminal ma być gotowy. Wielkość dostaw w kontrakcie przekłada się na 6-7 transportów gazowcami rocznie.
W odróżnieniu od położonych dalej na północ portów nad zatokami Ryską i Fińską, Kłajpeda nie zamarza w zimie.
W najbliższych dniach do portu w Kłajpedzie ma wpłynąć zbudowany w Korei Południowej statek "Independence", specjalny pływający terminal do odbioru skroplonego gazu LNG. Za pośrednictwem tej jednostki Litwa będzie mogła importować docelowo ponad 4 mld m sześc. gazu w postaci skroplonej. To zaspokoiłoby trzy czwarte zapotrzebowanie na gaz Litwy, Łotwy i Estonii, które obecnie całość potrzebnego im surowca importują wyłącznie z Rosji.
Statek "Independence" wpłynął już na Morze Bałtyckie, gdzie właśnie narastają obawy przed agresywnymi działaniami rosyjskiej floty. W ostatni piątek szwedzka marynarka wojenna oficjalnie poinformowała, że rozpoczęła zakrojoną na wielką skalę operację poszukiwań w związku z doniesieniami z wiarygodnego źródła o "obcej aktywności podwodnej w rejonie Archipelagu Sztokholmskiego", czyli na wodach terytorialnych Szwecji. Szwedzka flota nie ujawniła, kogo podejrzewa o wysłanie podwodnej jednostki, ale tamtejsze media wskazywały na Rosję.
To był również sygnał alarmowy dla władz Litwy, które bardzo uważnie śledzą rejs gazoportu "Independence", chronionego na razie przez służbę bezpieczeństwa Norwegii, skąd pochodzi dostawca tego specjalnego statku.
- Na razie nie widzimy żadnych zagrożeń. Wszystko idzie zgodnie z planem, ale w razie potrzeby możemy w trybie operacyjnym podjąć odpowiednie działania - powiedział w poniedziałek portalowi Delfi.lt przedstawiciel litewskiego ministerstwa spraw wewnętrznych Tomas Żilinskas. Dodał, że gdy statek dopłynie do wód terytorialnych Litwy, jego ochronę przejmie marynarka wojenna tego kraju. A w porcie w Kłajpedzie zapewniono ochronę statków "na ziemi i na wodzie", także z użyciem płetwonurków.
