Niedawno skończył się Berlin Art Week, berliński tydzień sztuki, odbywający się od czterech lat w połowie września i inaugurujący powakacyjny sezon na scenie artystycznej w stolicy Niemiec. W tym roku wydarzenie to przyciągnęło ponad 100 000 gości z całego świata. Główną osią wydarzenia są targi sztuki: abc i POSITIONS (wcześniej - PREVIEW). Berlin Art Week obejmuje również wystawy w państwowych instytucjach oraz prezentacje prywatnych kolekcji. W tym roku ze swoim programem zaangażowane zostały również wybrane berlińskie niezależne przestrzenie i inicjatywy.
Berlińskie targi miały nietradycyjną formułę – zabrakło standardowych stoisk i postawiono na otwartą przestrzeń. Zastosowano system ścian, który podzielił przestrzeń targów na oddzielne sektory. Nie zawiodły z pewnością instytucje, które specjalnie na tę okazję otworzyły nowe wystawy. Do tych szczególnie wartych zobaczenia należą Cindy Shermann w me Collectors Room, archiwum legendarnego niemieckiego kuratora i marszanda René Blocka w Berlinische Galerie czy prezentacja laureatów nagrody dla młodych twórców Preis der Nationalgalerie w Hamburger Bahnhof, która w tej edycji przypadła artystce Anne Imhof.
Jak wygląda berliński kalendarz artystyczny? Od ponad dziesięciu lat pierwszy weekend maja należy do Berlin Gallery Weekend, który poświęcony jest wyłącznie galeriom komercyjnym. Wydarzenie to rozpoczyna się w piątek otwarciami wystaw w całym mieście, a w ciągu dwóch dni drzwi galerii są otwarte dla zwiedzających. Latem odbywa się DMY International Design Festival, czyli międzynarodowy festiwal dizajnu. Przeznaczony jest dla młodych artystów, którzy tworzą innowacyjne projekty, wychodząc często poza ramy tradycyjnego myślenia o projektowaniu, jak również tych dla których priorytetem jest środowisko naturalne i idea rozwoju zrównoważonego. Poza młodymi dizajnerami, na tragach tych prezentują się również uczelnie artystyczne z różnych krajów Europy. Często pomysły, które rodzą się w głowach przyszłych zawodowych projektantów budzą duże zaskoczenie. Dwa lata temu zachwycały prace wykonane przez studentów Akademii Sztuk Pięknych z Gdańska. W tym roku zaś można były zobaczyć prototypy stworzone na Wydziale Projektowania Uniwersytetu w Wismarze.
W Berlinie nie może zabraknąć tygodnia mody - Berlin Fashion Week, który odbywa się dwa razy w roku: w styczniu i lipcu. Ponieważ Berlin to miasto niekonwencjonalnych pomysłów, także na targach mody priorytetem są młodzi kreatorzy a także marki, które stawiają w swoich projektach na innowacyjność i niekonwencjonalność. Dlatego w tegorocznej edycji nie mogło zabraknąć szwajcarskiego projektanta Juliana Zigerli, który zaledwie od kilku sezonów tworzy swoje własne kolekcje. Jednak jego wejście do świata mody odbyło się z impetem. Do stworzenia swojej pierwszej męskiej kolekcji zaprosił do współpracy najbardziej znaną współczesną niemiecką malarkę Katharinę Grosse. Stworzyli razem bardzo proste, a jednocześnie niezwykle „energetyczne” ubrania… Anarchistyczny wielkomiejski szyk zaprezentowała natomiast Lala Berlin, marka założona przez wykształconą w Teheranie Leylę Piedayesh, która w swoich kreacjach łączy w nowoczesny sposób różne kombinacje materiałów i form.
Na Tempelhof warto odwiedzić Bread & Butter, targi przeznaczone dla marek związanych z kulturą miejską i codziennego użytku, takimi jak Junk de Lux, Catwalk Junkie, Lonsday, Shoeshine czy Double Agent. Targi te przypominają wydarzenie imprezowe i połączone są koncertami, jedzeniem i dobrą zabawą.
Coraz częściej do Berlina porównuje się Warszawę zapowiadając, że już niedługo stolica kultury, sztuki i mody przeniesie się ze Sprewy nad Wisłę. Z pewnością jest wiele elementów, które łączą obydwa te miasta: ich historie, odizolowanie a następnie gwałtowna transformacja zachodząca w przestrzeni miejskiej czy nieustanny napływ nowych mieszkańców, którzy wpływają na dynamikę miasta. Warszawa zdaje się podążać za Berlinem i śledzić wszystkie tamtejsze trendy. Jednak poza podobieństwami, jest wiele aspektów, które obydwa te miasta dzielą. Warszawa to stolica kraju w pełnym tego słowa znaczeniu - politycznie, ekonomicznie, gospodarczo i kulturalnie. Berlin boryka się zaś z ciągłymi problemami finansowymi, a jego polityka kulturalna zależna jest od pomocy innych niemieckich landów, a w chwili obecnej także od odwiedzających miasto turystów. Warszawa, finansowo i ekonomicznie dynamiczniejsza, jest na tym polu bardziej niezależna. Wydaje się, że posiadając odpowiednie ku temu warunki, dążeniem miasta będzie dalszy rozwój zarówno sceny artystycznej, a także rynku sztuki. Bez wątpienia, warto byłoby stworzyć odpowiednią infrastrukturę zarówno do odbioru jaki i nabywania dzieł sztuki. Nie można zapomnieć, że obecnie kupowanie i posiadanie sztuki wiążące się z określonym statusem społecznym staje się po prostu modne. Targi sztuki dają artystom i galeriom możliwość dotarcia do nowych odbiorców odgrywają istotną rolę w promocji miasta, a także są nie bez znaczenia dla jego wizerunku. Bardzo dobrze to widać właśnie na przykładzie Berlina.
Autor: Paulina Olszewska
