Tereny zajmowane przez Zhou i Shang
Tereny zajmowane przez Zhou i Shang
wen fang si bao wen fang si bao
580
BLOG

Złote lata dynastii Zhou

wen fang si bao wen fang si bao Historia Obserwuj temat Obserwuj notkę 3

Przyczyn, które doprowadziły do upadku dynastii Shang, analogicznych jak te z końca dynastii Xia, należy upatrywać w rozwiązłości i demoralizacji ostatniego władcy Xin. Ciemiężył ludność oraz popełniał zbrodnie przeciw swym oponentom, więc w końcu ściągnął na siebie gniew ludu i Nieba, które zadecydowały o upadku dynastii. Oprócz degeneracji części arystokracji, jako przyczyny upadku należy wymienić: ciągłe walki wewnętrzne, wyczerpanie państwa spowodowane wieloma wojnami, szczególnie na wschodzie oraz, wynikająca z drastycznego pogorszenia się warunków życia, emigracja części ludności. Przy tak złożonych uwarunkowaniach, raz po raz nasilały się napięte stosunki pomiędzy władzą centralną a regionami peryferyjnymi, stanowiącymi nieodłączną część domeny chińskiej. Niezadowoleni i oburzeni postępowaniem władcy arystokraci shangowscy zaczęli się dystansować od centrum, śmielej wchodząc w układy z lokalnymi władcami.

Upadek dynastii Shang stał się początkiem okresu, który Chińczycy we wszystkich późniejszych okresach postrzegali, jako złoty wiek rządów i kultury. Nowa dynastia Zhou sprawowała władzę aż do powstania zjednoczonego Cesarstwa Chińskiego. Jest dzielona na dwa okresy: Zachodnia Dynastia Zhou (1046 – 771 r. p.n.e.) i Wschodnia Dynastia Zhou (771 – 221 r. p.n.e.)

W okresie Zachodniej Dynastii Zhou (Xizhou 西周) wyróżnia się trzy fazy: fazę początkową (1046 – 957 r. p.n.e.) obejmującą rządy władców Wu, Cheng, Kang i Zhao; fazę środkową (956 – 866 r. p.n.e.) z królami Yi, Li oraz po okresie regencji Gong He, Huan i You. W 841 r. p.n.e. powstanie ludowe doprowadziło do wypędzenia króla, a ustanowienie regencji przez Gong He uważa się za pierwszą wiarygodną datę w historii Chin. Wtedy już dość ograniczona kontrola nad podwładnymi znacznie osłabła. Za czasów króla Xuan (827/25 – 782 r. p.n.e.) dynastia zaczęła się chylić ku upadkowi, a sytuację tę jeszcze bardziej spotęgowało wstąpienie na tron kolejnego władcy − You (panowanie 781 – 771 r. p.n.e.).

Dobra passa królestwa Zhou, pierwotnie małego państewka leżącego wzdłuż rzeki Wei, rozpoczęła się za króla Wen Zhou (周文王) żyjącego w latach 1152 -1056 r. p.n.e., choć faktycznie nie stał się on założycielem chińskiej dynastii Zhou, jednak za wyjątkowe zasługi, pierwotnie dla państewka – kolebki dynastii, został uhonorowany tym tytułem przez drugiego syna, Wu.

Ponieważ państewko rosło w siłę, ostatni król dynastii Shang – Zhou, obawiając się potęgi, uwięził jego władcę Wen. Jednak wielu możnowładców, doceniając uzdolnienia i prawość króla Wen, pozbierało okup w postaci złota, koni i kobiet; umożliwiając zwolnienie swego władcy. Z okupem do shang’owskiego króla wybrał się najstarszy syn Wen’a, Bo Yikao (伯邑考), który spodobał się pierwszej konkubinie władcy Shang, Daji. Nie chcąc zostać kochankiem rozwiązłej faworyty, ta mszcząc się za taki afront uknuła intrygę na atrakcyjnym młodzieńcu. W wyniku czego Yikao stracił życie na skutek wykonania wyroku „śmierci przez tysiąc cięć” – lingchi. Król Wen, aby uwolnić się z więzienia, udał że nie wie nic o tragicznym losie jego pierworodnego syna, i w końcu został wypuszczony. Król Wen zaczął planować podbój rządzącej dynastii Shang, jednak zmarł zanim mógł tego dokonać.

Król Wen jest znany ze spisania Yi Jing (易经), podręcznika wróżbiarstwa. Przypisuje się mu ułożenie różnych permutacji z ośmiu trygramów, tworząc sześćdziesiąt cztery heksagramy wraz z opisami i komentarzami – nazywanymi sekwencjami króla Wen (文王卦序) – najstarszy zachowany układ heksagramów.

Duża liczba hymnów pochwalnych związanych ze spuścizną króla Wen znajduje się w kompilacji chińskiej poezji, Księdze Pieśni (Shijing, 诗经). Niektórzy uważają władcę, jako pierwszego epickiego bohatera historii Chin.

Król Wen i jego drugi syn, jako para w skrócie Wen Wu 文武 oraz brat króla Wu, późniejszy regent, Książę Dan Zhou (周公 旦), byli postrzegani, jako idealni władcy, dzięki czemu nawet stali się patronami lub legendarnymi wynalazcami każdego rodzaju sztuki. Konfucjaniści czcili ich, jako wzór moralności, człowieczeństwa i sprawiedliwości. Pośmiertnie, w 196 r. p.n.e., cesarz Gaozu dynastii Han, nadał królowi Wen tytuł „największego ze wszystkich królów”.

Zobacz galerię zdjęć:

Król Wen
Król Wen

Chiny u Europejczyka, który stara się poznać odrębność obyczajowości, bogactwo kultury i historii wywołują całkowity zawrót głowy. POLECAM aplikację na Android "Odkryj Chiny" – poza Polską "Ancient China". Oprócz możliwości poznania pięknych okolic w Chinach, ściągnięcia na pulpit zdjęć w rozdzielczości HD, w formie gry sprawdzimy naszą wiedzę o tych miejscach. Nagroda za rok 2014 „Poetry&Paratheatre” w kategorii: Popularyzacja Sztuki - Motywy przyrodnicze w poezji chińskiej

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura