Kultura Sanxingdui obala tradycyjną teorię, że kolebką chińskiej cywilizacji jest Yin Xu (stanowisko archeologiczne w pobliżu miasta Anyang, z ruinami miasta Yin, ostatniej stolicy dynastii Shang) i ziemie pradoliny rzeki Huang He.
Często zdarza się, że od pokoleń jesteśmy przyzwyczajeni do jakiejś teorii i dopiero odkrycie naukowe czy archeologiczne zmienia nasze postrzeganie świata. Tak stało się, gdy archeolodzy w 1987 roku w prowincji Sichuan wykopali niezwykłe artefakty oceniane na XII i XI wiek p.n.e. Kulturę tę nazwano Sanxingdui (三星堆, dosłownie Kopiec Trzech Gwiazd) i identyfikuje się ją ze starożytnym królestwem Shu.
Znaleziska są przechowywane w Muzeum Sanxingdui położonym w pobliżu miasta Guanghan, na olbrzymim obszarze pięknych terenów z parkiem, strumieniami i basenami oraz dużą ilością zieleni.
Odkrycie Kultury Sanxingdui, jak również Xingan grobowców w prowincji Jianxi, podważa tradycyjne podejście do kolebki cywilizacji chińskiej związane z rejonem równiny wokół Huanghe. Od tej pory zaczęto mówić o wielu ośrodkach, w których żyli przodkowie chińskiej cywilizacji.
Początki tej cywilizacji wywodzą się z kultury Baodun, neolitycznej kultury związanej z terytorium obecnej prowincji Sichuan, drugi i trzeci etap jej istnienia był współczesny dynastii Shang (1600 – 1046 r. p.n.e.) - jednak z zastosowaniem innej metody wytapiania brązu, a ostatnia faza została powiązana z państewkami Shu, Ba i Chu. Przypuszcza się, że upadek tej kultury nastąpił wskutek klęski żywiołowej (znaleziono ślady ogromnej powodzi) lub inwazji innej kultury.
Jednak z kulturą Sanxingdui głównie łączy się królestwo Shu, o którym można znaleźć skąpe zapiski w Shiji (Zapiski Historyka autorstwa Sima Qian) i Shujing (Księdze Dokumentów z VI w. p.n.e.) potwierdzające, że było sojusznikiem królestwa Zhou przeciw dynastii Shang.
Wykopaliska w Sanxingdui odsłoniły szczątki (znaleziono ponad tysiąc sztuk) wyrafinowanej kultury, jeszcze na wyższym poziomie w swych umiejętnościach niż w dolinie Huanghe. Odnalezione setki monumentalnych brązów są większe i inne w wyglądzie niż te z doliny Huanhe. Największe maski są w formie ludzkich głów z nadprzyrodzonymi cechami, jak wyeksponowane uszy, potwornie wystające oczy, duże skrzydła i ozdoby. Nieproporcjonalnie duże oczy, brwi, usta, nozdrza i uszy są interpretowane jako rytualne zmysły umożliwiające nadludzki odbiór postrzegania Świata przez shi (尸, dosłownie trup) personifikację odtwórcy, uroczystego przedstawiciela zmarłego krewnego. Shi był to blisko spokrewniony młody człowiek, który podczas ceremonii odtwarzał w masce cechy zmarłego, w celu przypomnienia przodka oraz złożenia mu ofiary.
Technologia odlewnictwa brązu była bardzo zaawansowana, a dzięki specjalnym dodatkom do miedzi i cyny, umożliwiała tworzyć znacznie większe i cięższe przedmioty niż w analogicznym czasie w dolinie Huanghe. Najstarsza na świecie znaleziona ponad naturalnej wielkości figura człowieka jest o wysokości 260 cm i wadze 180 kg. Mitologiczne drzewo fusang ozdobione ptakami i kwiatami ma wysokość 396 cm. Te wspaniałe okazy sztuki brązowniczej można obejrzeć podczas wydobywania z ziemi na załączonych poniżej filmach. Inne znalezione artefakty z brązu to ptaki (szczególnie orły), smoki, węże i tygrysy – cztery symbole chińskiej konstelacji reprezentujące wszechświat oraz zoomorficzne maski i dzwony. Brązy ujawniają ślady farby i pokryć ze złota.
Wydobyto wiele wyrobów z kamienia i 200 sztuk jadeitu, ze złota i ponad 60 kłów słoniowych, co dało archeologom materiał do badań wysoko rozwiniętej kultury, powstałej z dala od obszaru, nad którym sprawowały kontrolę chińskie dynastie i miejsc uznanych dotychczas za kolebkę Chin.
Zobacz galerię zdjęć:
Komentarze