Wyklęci i Ejdetyczni
Za nami pierwszy narodowy dzień pamięci Żołnierzy Wyklętych. Wydarzenie to przebiegło bez większego echa, nie udało mu się przebić do szerokiej świadomości. Wypada zastanowić się, co to milczenie mówi nam o nas samych.
Oczywiście, można by powtórzyć najczęściej przywoływane w tego typu sytuacjach zdania; o narodzie który nie pamiętając swych bohaterów skazuje się na zagładę, o moralnym obowiązku kultywowania pamięci itd. To wszystko prawda. Ale moim zdaniem ta głucha cisza która zapadła nad trumną Wyklętych mówi coś znacznie ważniejszego. Pamięć zobowiązuje, a my nie zechcieliśmy pamiętać o bohaterach powojennych walk bo tego zobowiązania najzwyczajniej się boimy. Boimy się tego oszalałego wołania o wolność jakim był fenomen oporu wobec sowietów. Boimy się ambicji i wyobraźni która pchała Żołnierzy Wyklętych do walki.
Mjr Łupaszka i inni byli lojalnymi obywatelami Polski – Idei. Byli Ejdetami. Polska była dla nich fundamentem i zarazem wyzwaniem. Nie gwarantem ciepłej wody w kranie, ale namiętnością pobudzającą do działania. To właśnie lęk przed stawianiem sobie wyzwań, a zwłaszcza tego jednego, fundamentalnego wyzwania – Polski, każe nam zapominać o tych, „którzy żyli prawem wilka”.
Zainteresowanie historią Żołnierzy Wyklętych jest miarą naszej ambicji w życiu publicznym. Odpowiedzią na pytanie, czy potrafimy rozpalić naszą wolę dla oddania się dobru wspólnemu.
Pamiętajmy o Wyklętych, bądźmy Ejdetami.
Jan Maciejewski
