Jak napisać nudną publikację naukową?

Kolega przysłał mi artykuł o takim właśnie tytule. Jest to poradnik jak pisać nudno, sztywno i hermetycznie naukowo. Autor, Kaj Sand-Jensen z Uniwersytetu w Kopenhadze, spisał 10 porad, które pozwolą przyrodnikowi napisać nudną publikację. Chciałbym zreferować PT Czytelnikom ciekawą publikację o nudnych publikacjach. Poszczególne punkty zostały zredukowane go kilku słów na dany temat. Resztę można przeczytać w oryginalnym artykule.

Dziesięć porad by napisać nudną publikację naukową:

Owijaj w bawełnę.

Wiele pytań, idei i związków pozwala sprytnie uniknąć jasnego formułowania hipotezy. Można też ukryć brak własnych pomysłów. Świetną metodą na nudzenie czytelnika jest tak samo akcentować sprawy mniej ważne, ważne i zupełnie nie ważne.

Unikaj oryginalności i osobistości.

Opisanie po raz setny badania będzie na pewno zanudzające. Dodatkowo brak opisu warunków zahamuje porównania i syntezy. Brak entuzjazmu i wyjaśnienia dlaczego badanie zabrało najlepsze pięć lat życia sprawi, że artykuł będzie nudny, ale i smutny.

Pisz d ł u g i e teksty.

Unikaj krótkich publikacji nawet jeśli taka publikacja w Science przynosi Nobla. Duże publikacje oznaczają szeroką wiedzę. Dodawaj szczegóły aż z dwóch stron zrobi się szesnaście.

Usuwaj prawie wszystkie implikacje i wszystkie spekulacje.

W wielu przypadkach brak wniosków i konsekwencji skutecznie opóźniło docenienie pracy. Także brak spekulacji zapobiega twórczemu wykorzystaniu wyników w innych dziedzinach i polach nauki. Niezwykle ważnym jest to, że autor tak zabezpiecza swoje pole pracy dla siebie.

Bez ilustracji, zawłaszcza dobrych.

Książki i publikacje można uczynić znakomicie nudnymi przez umieszczanie kilku i wyłącznie kiepskich ilustracji. Ponieważ ilustracja może przekazać skomplikowane idee wymagające tysiąca słów, należy wystrzegać się ich w tekście.

Przeskakuj kroki w rozumowaniu.

Zdania zapewniające logiczną spójność wywodu należy omijać tworząc w ten sposób tekst zrozumiały dla wybranych. Jest to zwłaszcza popularne w podręcznikach, dzięki czemu autorzy mogą być pewni uczenia wąskiej, ale elitarnej grupy studentów.

Używaj skrótów i pojęć technicznych.

Naukowcy spędzają lata na opanowaniu pojęć, skrótów, akronimów i skomplikowanej terminologii składających się na „sekretny język” danej dziedziny nauki. Użycie jego zapewnia, że tekst pozostanie niedostępny dla ludzi z zewnątrz. No i studenci będą się mieli czego uczyć.

Unikaj humoru i barwnego języka.

Pisanie naukowe powinno być czyste, poważne i wzbudzające szacunek. Fantazyjne lub humorystyczne nazwy ułatwiają zapamiętywanie, zamiast czynić tekst nudnym. Dobrze, że dla tak wielu naukowców barwny język angielski jest językiem obcym.

Biologia to elementy statystyki.

Różnica w składzie gatunków między lasem koło domu a brzozowym lasem 120 km stąd jest statystycznie nieznacząca. Pisanie naukowe powinno redukować biologię do suchych liczb, bez wpływu bahawioru, adaptacji czy ewolucji. Następnie porównywanie takich systemów będzie na pewno nudne.

Podpieraj cytatami oczywiste oczywistości.

Jeśli wszystko zawiodło i nadal publikację czyta się łatwo, przyjemnie i ze zrozumieniem poleca się autorowi podparcie każdego zdania przynajmniej jednym cytatem. Jeśli nie wiesz kogo cytować, cytuj siebie, bez względu na znaczenie źródła.

***

Publikacje w czasopismach raczej pozostaną suche, niezrozumiale i okrojone z „kwiatków”. Więcej miejsca na twórcze rozwijanie tekstu i jego zrozumiałości mają autorzy książek. Chyba każdy z nas natknął się na podręczniki o ciekawej temacie napisane w straszny sposób, wyczerpujący co najmniej kilka z powyższych punktów. Dla mnie zamiana podręcznika „Chemia organiczna” P. Mastalerza na „Chemię organiczną” J. McMurry’ego była swoistą rewolucją i przełomem w poznawaniu chemii. O ile łatwiej byłoby czytać ciekawe podręczniki, które powstały nie tylko dla totalnych zapaleńców. Stąd prośba do piszących w czasopismach naukowych, do autorów podręczników czy piszących publikacje popularno-naukowe - pamiętajcie o tych 10 punktach:

1. Owijaj w bawełnę
2. Unikaj oryginalności i osobistości.
3. Pisz d ł u g i e teksty
4. Usuwaj prawie wszystkie implikacje i wszystkie spekulacje.
5. Bez ilustracji, zawłaszcza dobrych.
6. Przeskakuj kroki w rozumowaniu.
7. Używaj skrótów i pojęć technicznych.
8. Unikaj humoru i kwiecistego języka.
9. Biologia to elementy statystyki.
10. Podpieraj cytatami oczywiste oczywistości.

----------------------

Na podstawie:

Kaj Sand-Jenden (2007) How to write consistently boring scientific literature. Oikos 116:723-727