Po wydarzeniach z 11 listopada coraz więcej osób domaga się odcięcia lewicowych organizacji od publicznych pieniędzy przyznawanych im w formie dotacji, ale nie tylko. Formą wsparcia ich działalności jest również oddawanie im w najem miejskich nieruchomości po preferencyjnych stawkach. Kawiarnia Nowy Wspaniały Świat działająca w kamienicy na rogu ul. Nowy Świat i Świętokrzyskiej zajmuje miejski lokal, za który środowisko Krytyki Politycznej płaci czynsz w wysokości 12 zł/m2.
Dlaczego stawka za lokal w centrum Warszawy jest taka niska skoro na rynku w tych okolicach płaci się nawet 400 zł /m2? Fakt, że miasto preferencyjnie traktuje organizacje społeczne i polityczne to jedna strona medalu. Bo władze nie mają przecież obowiązku oddawania im w najem najbardziej atrakcyjnych lokali. Inna kwestia to to, że burmistrz Śródmieścia twierdzi, że na ten konkretny lokal nie było innych chętnych. Skąd taka zasakująca deklaracja?
Okazuje się, że nieruchomość na rogu Nowego Światu i Świętokrzyskiej została odebrania właścicielom na mocy niesławnego dekretu Bieruta z 1945 roku. Dekret ten zlikwidował prywatną właśność gruntów w Warszawie. Właściciele lokalu zajmowanego przez Krytykę Polityczną od lat bezskutecznie dochodzą zwrotu własności. Postępowanie jest w toku. W Warszawie tego typu postępowania toczą się długo, często nawet kilkadziesiąt lat, a byli właściciele napotykają na opór administracji miejskiej niezależnie od tego kto akurat sprawuje władzę.
Problemu z kawiarnią Krytyki Politycznej by w ogóle nie było, gdyby nieruchomość wróciła do prawowitych właścicieli lub ich spadkobierców. Oni zrobiliby z nią, co by tylko chcieli. Mogliby sami prowadzić w lokalu działalność gospodarczą, wynająć go po stawkach rynkowych, a jeśli mieliby taki kaprys, mogliby nawet wspierać wywrotowe idee oddając lokal w najem po niższych stawkach. Ich majątek, ich sprawa. Taka sytuacja nie rodziłaby też wątpliwości z punktu widzenia podatników.
W tej chwili natomiast, wobec niejasnej przyszłości nieruchomości, jesteśmy zawieszeni w próżni. Miasto nie chce zwrócić kamienicy - bo gdyby chciało to już dawno by to uczyniło – ale jednocześnie chce też na niej cokolwiek zarabiać. Ze względu na roszczenia właścicieli nie mogło zawrzeć umowy najmu na czas dłuższy niż 3 lata. A kto zdecyduje się na inwestycję z tak krótką perspektywą działalności? Na pewno żaden racjonalny przedsiębiorca. Stąd też wynikł brak zainteresowania lokalem, o którym mówił burmistrz Śródmieścia. Wśród potencjalnych najemców zostali zatem tylko szaleńcy albo ktoś, kto nie ma nic do stracenia.
Obecny najemca to właśnie ten ostatni przypadek. Wziął lokal na 3 lata, zaplanował prowadzenie biznesu w ramach działalności kulturalno-edukacyjno-politycznej i dzięki temu płaci tak atrakcyjny czynsz. A co będzie po upływie terminu? Zapewne nic. Biorąc pod uwagę niechęć władz do reprywatyzacji, miasto prawdopodobnie nieruchomości nadal nie zwróci, więc najem zostanie przedłużony o kolejny okres. Niech tylko ktoś spróbuje to zablokować a podniesie się lament i w kraju i na świecie, że Polska tępi wolność myśli, słowa i działania postępowej lewicy. Tymczasem normalny przedsiębiorca o takim wsparciu mógłby tylko pomarzyć. Czy we władzach miejskich znajdzie się ktoś, kto się nie ugnie? Wątpię.
Historia zatoczyła zatem koło. Nieruchomość odebrana przez komunistów znów służy rewolucyjnym celom. Dlatego jedynym rozwiązaniem jest jak najszybsza reprywatyzacja. Zarówno tej nieruchomości, jak i wszystkich innych odebranych bierutowskim dekretem. Trudno sobie wyobrazić bardziej prawe i bardziej wolnościowe rozwiązanie.
Marcin Bonicki, ekspert Fundacji Republikańskiej (www.cafr.pl)
